İş Mahkemeleri Kanunu (7036 sayılı) İle Yapılan Değişiklikler

Yeni İş Mahkemeleri Kanunu (7036 sayılı), 25.10.2017 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Zamanaşımı ve kanun yoluna başvuru süreleri, hizmet tespit ve işe iade davalarının usulü konularında yenilikler getiren  kanun, yayınlandığı tarih (25.10.2017) itibari ile yürürlüğe girmiştir.

Kanunun arabulucuya başvuruyu dava şartı haline getiren hükümlerinin yürürlük tarihi ise 01.01.2018 olarak belirlenmiştir.

Bu yazıda, yeni İş Kanunu ile getirilen yenilikler kısaca incelenecektir.

Sosyal Güvenlik Kurumuna Başvuru Zorunluluğu

7036 sy İş Mahkemeleri Kanunu, hizmet tespit davaları dışında, Sosyal Güvenlik Kurumu’na karşı açılacak davalarda, dava açmadan önce kuruma başvuru zorunluluğu getirmiştir. Bu tür davalar, ancak kurumun başvuruyu reddetmesi üzerine açılabilecektir. Kurumun başvuruya 60 gün içerisinde cevap vermemesi halinde, bu sürenin sonunda talep reddedilmiş sayılacaktır. Kuruma başvuru tarihinden itibaren, cevap süresi veya talebin reddedilmiş sayılma süresi boyunca zaman aşımı duracak ve hak düşürücü süre işlemeyecektir.

Hizmet Tespit Davalarında SGK

Eski kanun uyarınca açılan hizmet tespit davalarında sosyal güvenlik kurumu da işveren ile birlikte davada hasım olarak yer alıyordu. Yani dava işveren ve kuruma karşı birlikte açılıyordu. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu m. 4/2 düzenlemesi uyarınca bu davalar artık sadece işverene karşı açılacak, soysal güvenlik kurumuna ihbar edilecektir. Böylece kurum, sigortalılığın tespiti davasında fer’i müdahil olarak yer alacak, ancak verilen karara karşı, işverenden bağımsız olarak kanun yollarına başvuru hakkı bulunacaktır. Kurum, yargılama sonucu verilecek kararı kesinleştikten sonra uygulamakla yükümlü olacaktır.

İş Kazası Davalarında Yetkili Mahkeme

Yeni İş Mahkemeleri Kanununda iş davaları ile ilgili yetki kuralları önceki kanun hükümlerine paralel olarak düzenlenmiş, sadece iş kazası davaları ile ilgili bir yenilik getirmiştir. Önceki kanun döneminde bazı Yargıtay kararlarında, işçinin yerleşim yerinde bulunan iş mahkemesinin de iş kazası davalarında yetkili mahkeme olduğu belirtilmekte idi. 7036 sy Kanun’un m.6/3 düzenlemesi ile bu uygulama yasal dayanağa kavuşmuştur. Buna göre;

“İş kazasından doğan tazminat davalarında, iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.”

İşe İade Davalarında Ücret ve Tazminat Hesaplaması

Daha önce, 4857 sy kanun uyarınca işe iade davalarında, işçiye dört aylık boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama halinde de ayrıca dört aylık tazminat ödenmesi gerektiği tespiti ile yetinilmekte idi.

7036 sy İş Mahkemeleri Kanununda yapılan düzenleme ile işçinin dava tarihindeki ücreti esas alınarak boşta geçen süre ve işe başlatmama tazminatı, parasal olarak belirlenecektir. Buna göre, işe iade davalarında  işçiye ödenmesi gereken ücret ve tazminat miktarı hükümde tespit edilecektir. Bu durum, işe iade davalarında dosyanın zorunlu olarak hesap bilirkişisine gönderilmesi ve bu davaların daha uzun sürmesi sonucunu doğuracaktır.

Kanunun ‘temyiz edilemeyecek kararlar’ başlıklı 8. Maddesinin 1/a bendinde iş akdinin fesih bildirimine itiraza ilişkin kararların temyiz edilemeyeceği düzenlenmiştir. Buna göre, işe iade davalarında verilen kararlara karşı Bölge Adliye Mahkemeleri’ne başvuru yolu açık olacak; ancak BAM kararına karşı Yargıtay temyiz yoluna gidilemeyecektir.

İş Mahkemesi Kararına Karşı İtiraz Süresi

İş Mahkemeleri kararlarına karşı itiraz süresi önceki kanunda tefhimden (kararının tarafların yüzüne karşı okunmasından) itibaren 8 gün idi. Yeni İş Mahkemeleri Kanununda bu süre HMK’ ya yapılan atıfla gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta olarak belirlenmiştir.

İş Mahkemelerinin Görev Alanı

7036 sayılı kanunla, İş Kanunu, Deniz İş Kanunu, Basın İş Kanunu ve Borçlar Kanununun hizmet sözleşmesini düzenleyen hükümlerinden kaynaklanan davalarda İş Mahkemelerinin görevli olduğu belirtilmiştir. Yine idari para cezalarına ilişkin itirazlar hariç, SGK ve İş Kur’a karşı açılacak davalarda da İş Mahkemeleri görevli olacaktır.

İşçilik Ücret ve Tazminat Alacaklarında Zamanaşımı

Yeni İş Mahkemeleri Kanununun iş davalarına getirdiği en önemli değişikliklerden birisi bazı işçilik alacaklarında zamanaşımı sürelerinin değişmesi; 10 yıldan 5 yıla düşürülmüş olmasıdır.

7036 sayılı İş Kanunu 15. Maddesine göre, iş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun;

• Kıdem tazminatı
• İhbar tazminatı
• Kötü niyet tazminatı
• İşverenin işçilerine eşit davranmamasından kaynaklanan ayrımcılık tazminatı
• Yıllık ücretli izin

Taleplerinde zamanaşımı 5 yıl olarak düzenlenmiştir.

Kanunun yürürlük tarihinden önce işlemeye başlamış olan yıllık ücretli izin ve sayılan tazminatlara ilişkin zamanaşımı süreleri, değişiklikten önceki hükümlere tabi olmaya devam edecektir. Ancak zamanaşımı süresi henüz dolmamış olan kısım için, yeni kanunda öngörülen 5 yıllık sürenin geçmesi ile zaman aşımı süresi dolmuş olacaktır.

7036 sy Kanun’un arabulucuya başvuruyu dava şartı haline getiren düzenlemeleri ile için bkz… Yeni İş Mahkemesi Kanunu Düzenlemesi İle Dava Şartı Olarak Arabuluculuk

İşçilik ücret alacağı, fazla mesai, genel tatil ücreti, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işe iade, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı, iş kazası ve meslek hastalığı davası, sigortalılık ve hizmet tespit davası gibi iş hukukundan doğan uyuşmazlıklar hakkında hukuki yardım için avukatlık büromuza ulaşabilirsiniz.

İş hukuku davaları, aile hukuku, sağlık hukuku, internet ve bilişim hukuku, uluslar arası hukuk, gayrı menkul hukuku, miras hukuku avukatlığı ile tüm avukatlık ve arabuluculuk çalışma alanlarımıza buradan ulaşabilirsiniz: Arslanbuğa Mersin Avukatlık Bürosu