Boşanma Davaları

Boşanma Nedenleri TMK

Boşanma nedenleri, Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir. Boşanma davası açan eş, kanundaki boşanma nedenlerinden birisine dayanmak zorundadır. Boşanma davası açarken, TMK’da düzenlenen boşanma nedenlerinden hangisine dayanıldığı önemlidir. Çünkü özel boşanma nedenlerinin her birinin kendisine özgü usulü vardır. Bu nedenle, boşanma davasında iyi bir boşanma avukatı desteği de şarttır.

Genel Boşanma Sebebi

Evlilik birliğinin temelden sarsılması, en sık karşımıza çıkan boşanma sebebidir. Çünkü, her türlü kusurlu davranış evlilik birliğinin sarsılmasına sebebiyet verebilir. Özel boşanma nedenlerinin her biri de evlilik birliğini temelden sarsacak sebeplerdir. Bu nedenle diğerleri, özel boşanma nedenleri olarak anılırken, evlilik birliğinin temelden sarsılması (şiddetli geçimsizlik) genel boşanma nedeni olarak anılır.

Evlilik birliğinin sarsılmasına dayalı boşanma davasında önemli olan husus;

• davalı eşin kusurlu davranışları ile evliliği davacı eş için çekilmez hale getirmesi ve
• evlilik birliğinin devamına imkan kalmamasıdır.

Anlaşmalı boşanma, evlilik birliğinin temelden sarsılması nedenine dayalı boşanmanın özel bir usulüdür. Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması ve eşlerin boşanma ile mali sonuçları üzerinde anlaşmış olmaları halinde evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır ve boşanmaya karar verilir.

Özel Boşanma Sebepleri

Medeni Kanunda sayılan özel boşanma nedenleri;

• Zina Nedeniyle Boşanma
• Şiddet Nedeniyle Boşanma (Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış Nedeniyle Boşanma)
• Suç İşleme Nedeniyle Boşanma (Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma)
• Terk Nedeniyle Boşanma
• Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma şeklindedir.

Özel boşanma nedenlerinin her birisi için kanunda öngörülen şartlar, süreler ve uyulması gereken bir takım usuller vardır. Bu şart ve usullere uymadan, özel boşanma nedenine dayanak açılan boşanma davası reddedilir.

Örneğin; terk nedenine dayalı boşanma davasından önce, sürelere uygun şekilde terk ihtarnamesi gönderilmelidir. Zina nedenine dayalı boşanma davasının, öğrenme tarihinden itibaren altı ay içerisinde açılması ve davacının zinayı affetmemiş olması gerekir. Suç işleme nedeniyle boşanma davasının kabulü için ceza mahkemesince verilmiş bir ceza hükmü bulunmalıdır. Aksi halde boşanma davası reddedilir.

Ayrılık Kararı:

Açılan bir boşanma davasında, hakim boşanma yerine ayrılık kararı verebilir. Bununla birlikte eşlerden birisi de boşanma nedenlerine dayanarak ayrılık talebinde bulunabilir. Ayrılık davasında hakim boşanmaya karar veremez. Ancak boşanma davasında ayrılık kararı verilebilir.

Boşanma davasında ayrılık kararı, eşlerin, evlilik birliğini devam ettirebileceği kanaati oluşursa verilir. Ayrılık kararı süresi bir yıl ile üç yıl arasında olur. Süre bitiminde ayrılık kararı kendiliğinden ortadan kalkar. Eğer bu sürede ortak hayat tekrar kurulmamışsa, eşlerden birinin başvurusuyla boşanmaya karar verilir. İkinci boşanma davasında, ilk davadaki olayların tekrar kanıtlanması gerekmez. İlk boşanma davasında kanıtlanmış hususlar, ikinci davada bağlayıcı olur.

Boşanmanın Sonuçları:

Evlilik birliğinin sona ermesinin ilk sonucu, eşlerin medeni hallerinin değişmesidir. Boşanma ile birlikte özellikle kadının hukuki durumunda değişiklikler olur. En önemli değişiklik kadının nüfus kaydı ve soyadıyla ilgili kişisel durumudur.

Boşanma halinde kadın, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu korur; ancak, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Eğer kadın evlenmeden önce dul idiyse hakimden bekarlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir. Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir. Koca, koşulların değişmesi halinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir.

TMK m.173

Boşanmanın mali sonuçları da mevcuttur. Maddi – manevi tazminat ve yoksulluk nafakası boşanmanın eki niteliğindeki mali sonuçlardır. Müşterek çocuk varsa iştirak nafakası da velayete bağlı olarak düzenlenir.

Boşanma, eşler arasındaki mal rejimini sona erdiren bir durumdur. Boşanma sonrasında eşler arasında mal paylaşımı davası (katkı payı ve katılma alacağı) gündeme gelir. Mal rejimi tasfiyesi, boşanmanın eki niteliğinde olmasa da, evlilik birliğinin sona ermesinin mali sonuçlarındandır.

Boşanma sonucunda maddi – manevi tazminat ve nafaka konusu TMK 174 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Kusura dayalı boşanmalarda, talep halinde, kusurlu eşin diğer eşe karşı maddi tazminat sorumluluğu doğar. Kusurlu davranışlar, eşin kişilik haklarını zedelemişse aynı zamanda manevi tazminat söz konusu olur. Maddi – manevi tazminat boşanma davasıyla birlikte talep edilebileceği gibi, boşanma davasından sonra ayrı bir dava ile istenebilir. Bu davanın süresi, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren bir yıldır.

Boşanma sonucunda geçim sıkıntısına düşecek olan eş, diğer taraftan nafaka isteyebilir. Bunun için, nafaka talep eden tarafın, karşı taraftan daha ağır kusurlu bulunmaması gerekir. Eşler eşit kusurlu olsa da, diğer şartlar mevcutsa nafakaya hükmedilir. Nafaka alabilmek için boşanmada kusursuz olmak gerekmez.

Boşanma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Boşanma davalarında görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Aile mahkemesinin bulunmadığı adliyelerde bu görevi, aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi yürütür.

Boşanma davalarında yetkili mahkeme ise eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.

Burada davacının seçimlik hakkı vardır. Davacı taraf davayı;

• kendi yerleşim yeri aile mahkemesinde,
• eşinin yerleşim yeri aile mahkemesinde veya
• davayı açmadan önce son altı aydan bu yana birlikte oturdukları yer aile mahkemesinde açabilir.

İlginizi Çekebilir : Boşanma Davası Nasıl Açılır ve Aşamaları Nelerdir?

Mersin Boşanma Davalarında Yetkili Mahkeme:

Mersin’de açılacak boşanma davalarında yetkili mahkeme Mersin aile mahkemeleridir. Silifke, Erdemli, Mut gibi ayrı adliyesi bulunan ilçelerde ise boşanma davası ilçe adliyesinde bulunan aile mahkemesinde açılır. Aile mahkemesi bulunmayan ilçe adliyelerinde ise boşanma davaları, aile mahkemesi sıfatı ile asliye hukuk mahkemelerinde görülür.

Yetkisiz Mahkemede Açılan Boşanma Davası

Bazı davalarda kanunla düzenlenen yetki kuralı, kamu düzeninden kabul edilir. Bu durumda dava yetkisiz mahkemede açılırsa, taraflarca itiraz edilmese bile mahkeme yetkisizlik kararı verir. Örneğin gayrimenkul ve miras davalarında yetki, kamu düzenindendir. Yetki kuralının kamu düzeninden olmadığı hallerde ise ancak yetki itirazı olursa yetkisizlik kararı verilebilir. Yetki itirazı, ilk itirazlardandır. Süresinden sonra yetki itirazında bulunulamaz. Bu durumda dava yetkisiz mahkemede açılmış olsa dahi, mahkeme yetkili hale gelir ve davayı esastan yürütür. Boşanma davalarında yetki kamu düzeninden değildir. Yani boşanma davası yetkisiz mahkemede açılsa dahi, davalı eş itiraz etmezse dava bu mahkemede görülür ve karara bağlanır.

Boşanma davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. (TMK m.168) Türk Medeni Kanunun 168. maddesinde gösterilen yetkili mahkemelerden birini seçme hakkı davacıya tanınmıştır. Davacı bu hakkını kullanmayarak başka bir yerde boşanma davası açarsa, o zaman seçme hakkı davalıya geçer. Bu durumda davalının süresi içerisinde yetki itirazında bulunması gerekir. Davalı kadına, dava dilekçesi 01.12.2011 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı süresinde yetki itirazında bulunmamıştır. (HMK md.19/2) Boşanma davalarında yetki kesin olmayıp mahkemece kendiliğinden yetki hususunun değerlendirilmesi mümkün değildir.”

(Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2012/23566 E, 2013/8998 K)

Boşanma Davası Hakkında Sorular

Boşanma avukatına sık sorulan sorular için Boşanma Davası Hakkında Sorular başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Mersin çekişmeli ve anlaşmalı boşanma avukatı olarak hizmet veren avukatlık büromuza, boşanma sonucunda tazminat, nafaka, velayet, mal paylaşımı, katkı payı, katılma alacağı gibi aile hukuku davalarında hukuki destek ve danışma için ulaşabilirsiniz.

Mersin’de aile hukuku ve diğer uzman avukatlık alanlarımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Tavsiye yazı : Mersin En İyi Boşanma Avukatı Yorumları