Mirasçılıktan Çıkarma
İçerik
Iskat – Mirastan Men
Mirasçılıktan çıkarma (ıskat); bir kimsenin saklı pay sahibi mirasçısını vasiyetname ile miras hakkından mahrum bırakmasıdır. Iskat, Medeni Kanun 510. Maddesi ile belli şartlara bağlanmıştır.
Iskatın Şartları
Mirasbırakan, saklı pay sahibi mirasçısını, aşağıdaki hallerde mirasçılıktan çıkarabilir:
1.Mirasçının, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemesi,
2. Mirasçının, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemiş olması.
Mirasçılıktan çıkarma için kanunun saydığı bu iki şarttan birisinin gerçekleşmesi yeterlidir.
Iskat edilen mirasçının, mirasbırakana karşı bir suç işlemiş olması şartı, hakkında bir ceza kararı verilmiş olması halinde gerçekleşir. Bu halde ceza mahkemesi kararı, ıskat nedeninin varlığı için kesin delil oluşturur.
(Yargıtay 2. Hukuk Dairesi E. 2010/553 K. 2010/2901 T. 18.2.2010)
Tasarrufta çıkarma sebebi gösterilmiştir. Yapılan soruşturma ve toplanan delillerden, davacının 03.10.1999 tarihinde yetmiş dört yaşındaki annesini dövdüğü ve hakaret ettiği, bu suçtan dolayı mahkum olduğu anlaşılmaktadır. Tasarrufta gösterilen çıkarma sebebinin varlığı davalılarca ispat edilmiştir. Bu durumda çıkarmaya ilişkin tasarrufun, sebebi hakkında açık bir yanılmaya dayandığı kabul edilemez.
Mirasbırakan ve onun aile üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmeme şartı ise daha kapsamlı ve sınırları tartışmalı bir konudur. Yargıtay kararlarında,
- mirasbırakana karşı aşırı ilgisizlik,
- saygı yükümlülüğünü ihlal etmek,
- murisin verdiği vekalet yetkisini kötüye kullanmak,
- murisin telefonlarına çıkmamak,
- onur ve haysiyetini gerektiği gibi gözetmeme gibi sebepler, MK 510/2. Maddesi bağlamında mirasçılıktan çıkarma için geçerli nedenler olarak kabul edilmiştir.
Davacının miras bırakana karşı ilgisiz kaldığı, hastalığı ile ilgilenmediği dinlenen tanık beyanları ile sabit olmuştur. Miras bırakanın vasiyetnamede gösterdiği mirasçılıktan çıkarma ( ıskat ) sebepleri ve Türk Medeni Kanununun 511. maddesi koşulları gerçekleşmiştir.
(Yargıtay 2. Hukuk Dairesi E. 2011/11213 K. 2011/11605 T. 6.7.2011)
Mirasçılıktan Çıkarma ve Vasiyetname İşlemlerinde
Mersin Miras Avukatı Desteği İçin
Hemen İletişime Geçebilirsiniz
Mirasçılıktan Çıkarma Nasıl Yapılır?
Kanun uyarınca mirasçılıktan çıkarma, mirasbırakanın ölüme bağlı bir tasarrufu ile mümkündür. Mirasbırakan hazırlayacağı bir vasiyetname veya miras sözleşmesi ile saklı pay sahibi mirasçılarından birisini mirasçılıktan çıkarabilir. Bunun için ölüme bağlı tasarrufunda ıskat sebeplerini belirtilmesi şarttır.
Mirasbırakan, vasiyetnamede mirasçılıktan çıkarma nedenini açıklamazsa, ıskat geçersiz olur. Ancak mirastan yoksun bırakılmak istenen mirasçı saklı payı oranında miras hakkına sahip olur. Yani bu durumda vasiyetname geçerliliğini korur. Iskat edilmek istenen mirasçı, yasal miras payının tamamını alamaz, ancak saklı payı oranında mirasa hak kazanır.
Iskat Edilen Mirasçının İtiraz Hakkı ve Vasiyetnamenin İptali
Iskat işlemine itiraz ancak vasiyetnamenin iptali davası ile mümkündür. Mirastan çıkarılan kimse, ıskat içeren vasiyetnamenin açılmasından sonra vasiyetnamenin iptali davası açabilir. Vasiyetnamenin iptali davasını açma süresi; işlemin, iptal sebebinin ve hak sahibi olunduğunun öğrenilmesinden itibaren bir yıl; her halde vasiyetnamenin açılmasından itibaren on yıldır. Diğer mirasçıların kötü niyetli olması, bilerek, isteyerek veya hile ile hak ihlaline sebebiyet vermiş olmaları durumunda, vasiyetnamenin iptalini talep süresi, açılma tarihinden itibaren yirmi yıl olur.
Iskat içeren vasiyetnamenin tam iptali ve ıskat edilen mirasçının miras hakkının tamamına hak kazanabilmesi de mümkündür. Bunun için mirasbırakanın ıskat sebeplerinde açıkça yanılmış olması; gerçekte olmayan sebeplerin varlığına inanarak bu işlemi yapmış olması gerekir.
(Yargıtay HGK 2009/2-437 E, 2009/450 K, 21.10.2009 T)
Mirasbırakan ıskat sebebi olarak kabul ettiği olaylar bulunmadığı halde kendisi bulunmayan bu olayları varmış gibi algılayıp açık hataya düşmüşse ölüme bağlı tasarrufun tam olarak iptal edilmesi gerekir.
Bu durumda, mirastan çıkarılan mirasçının itirazı ile vasiyetname iptal edilecektir.
Borç Ödemeden Aciz Sebebiyle Mirasçılıktan Çıkarma
Borç ödemeden aciz, TMK 513. maddede düzenlenen özel bir mirasçılıktan çıkarma sebebidir. Bunun için 510. Maddede sayılan mirasçılıktan çıkarma sebeplerinin varlığı aranmaz.
Mirasbırakan, hakkında borç ödemeden aciz belgesi bulunan altsoyunu, saklı payının yarısı için mirasçılıktan çıkarabilir. Bu durumda mirasçının mahrum bırakıldığı bu payın, onun doğmuş ve doğacak çocuklarına özgülenmesi şarttır.
Mirasçılıktan çıkarılan mirasçı için,
- miras açıldığı zaman borç ödemeden aciz hali ortadan kalkmış,
- aciz belgesinin bir hükmü kalmamışsa veya
- belgenin kapsadığı borç miktarı, mirasçının miras payının yarısını aşmıyorsa, kendi isteği üzerine, ıskat iptal edilir.
Iskatın Sonuçları
Iskatın hukuki sonucu, mirasçılık sıfatının kaybedilmesidir. Mirastan çıkarılan mirasçı, yasal miras payı hakkını da saklı pay hakkını da kaybeder. Mirastan pay alamayacağı gibi, tenkis davası da açamaz.
Miras paylaşımı, men edilen mirasçı, mirasbırakandan önce ölmüş olsaydı nasıl yapılacaksa o şekilde yapılır. Altsoyu (çocukları, torunları) varsa, bunlar kendisinin yerine mirasçı olur. Altsoyu bulunmuyorsa miras, mirasbırakanın diğer yasal mirasçıları arasında paylaşılır.
Mirasbırakan, ıskat ettiği mirasçının payı üzerinde başka türlü ölüme bağlı tasarrufta bulunmuşsa, altsoyun itirazı halinde ancak saklı pay oranında işlem iptal edilir.
Yasal mirasçının mirası reddi konusunda bilgi için Mirasın Gerçek ve Hükmen Reddi başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Evlatlıktan reddetme hukuken mümkün değildir. Anne ve baba ile Medeni Kanuna uygun şekilde kurulan soybağı ancak kaydın yanlış olması durumunda ortadan kaldırılabilir. Yani soybağı, kişinin isteğine bağlı bir bağ olmayıp, biyolojik bağın nüfus kayıtlarına yansımasıdır. Anne veya babayla nüfus kayıtlarında görülen soybağı gerçeğe uygunsa evlatlıktan veya ebevnlikten reddetme gibi bir irade ile soybağı ortadan kalkmaz.
Mirasçılıktan çıkarma ancak vasiyetname yolu ile yapılır. Vasiyetnamenin resmi şekilde yapılması şart değildir. El yazılı vasiyetname ile de mirasçılıktan çıkarma mümkündür.
Neden göstermeden yapılan mirastan mahrum bırakma (ıskat) geçerli olmaz. Mirasbırakan, mirasçısını ancak kanunda sayılan hallerden birisinin varlığında mirasçılıktan çıkarabilir.
Mirastan men nedenleri Medeni Kanun’da sayılmıştır. Mirasçının, mirasçılıktan çıkarılabilmesi için, mirasbırakan veya aile üyelerine karşı ağır bir suç işlemiş olması veya aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemiş olması gerekir.
Iskat edilen mirasçı, vasiyetnamenin iptali davası yoluyla itiraz edebilir. İtiraz davasında diğer mirasçılar davalı olarak gösterilir. Davada ıskat nedenlerinin varlığını kanıtlama yükümü davalı olan diğer mirasçılar üzerindedir. Mirasçılıktan çıkarma nedenleri kanıtlanamazsa ıskat geçersiz olur. Bu durumda ıskat edilmiş olan mirasçı mirastan ancak saklı payını alabilir.
Miras hukuku davaları, teknik hukuki bilgi gerektiren davalar olup, bu davalara konu olan işlemler de sıkı şekil şartlarına bağlı işlemlerdir. Vasiyetname, mirasçılıktan çıkarma veya miras sözleşmesi gibi tasarrufların kanunda aranan şartları taşımaması halinde bu tasarruflar geçersiz hale gelir. Bu nedenle bu tür işlem ve belgelerin düzenlenmesinde iyi bir miras avukatından hukuki destek almak en iyi çözüm olacaktır. Mersin miras avukatı hizmet alanında çalışma yürüten hukuk büromuz mirasçılıktan çıkarma, vasiyetname düzenlenmesi ve miras sözleşmelerinin hazırlanması konularında tecrübe ve birikim sahibidir. Bununla birlikte vasiyetnamenin açılmasından sonra ortaya çıkacak, vasiyetnamenin iptali, tenkis ve iade davası, muris muvazaası davalarında fazlaca pratiğe sahip olan Mersin avukatlık ofisimize miras hukuku davalarında avukat desteği için ulaşabilirsiniz.
Mersin Miras Hukuku Avukatı : Av. Reyhan Kayışlı Arslanbuğa
İletişim : 05326014861 – 0324 503 44 52
İhsaniye Mh. 4903 Sk. No: 20 Güneş Plaza Kat: 1 D: 4 Akdeniz / MERSİN
Mersin’de miras avukatı ve tüm avukatlık faaliyet alanlarımıza buradan ulaşabilirsiniz: Mersin Avukat
Torunumu mirasçılıktan çıkarmak istiyorum. Bana hakaret etti. Bunun için nasıl bir dava açmam gerekiyor? Yardımcı olursanız sevinirim.
Mirasçılıktan çıkarma, vasiyetname yoluyla mümkündür. Yukarıda belirttiğimiz gibi, yapacağınız vasiyetnamede ıskat nedenlerini belirterek çıkarmak istediğiniz mirasçıyı miras hakkından mahrum edebilirsiniz. Bunun için bir dava açmanıza gerek yoktur. Vasiyetname açıldığında, ilgilinin itirazı halinde dava açıp ıskat nedenlerinin var olmadığını kanıtlaması gerekecektir.
Babam 7 abime yer verdi 4 kizina yer vermedi babam oleli 8 sene oluyo bu yerler abilerime ziliyetlikle verilmis ben iptal edilmsi icin ne davasi acmam gerekir yer tapular vereli 16 yil oluyor
Somut durumunuzla ilgili hukuki danışma veya yardım alabilirsiniz. Duruma göre, muvazaa, denkleştirme veya iade davaları açılabilir.
Merhaba, eşimden anlaşmalı olarak boşanmak istiyoruz. Mal paylaşımı kendi aramızda görüştük ve mahkemeye sunacağız. Kocamın 2. evliliğinden olan çocuğu evlilik birliği içinde benim üzerime alınan ve paylaşım esnasında da bende kalması konusunda anlaştığımız evden boşanma sonrası eşimin vefatı halinde bana anlaşma sonucunda bıraktığı evden pay telep edebilir mi?
Eşinizin çocuğu ile aranızda mirasçılık bağı bulunmadığından, boşanma sonrası sizin kişisel malınız durumuna gelecek gayrı menkulden ileride miras payı talep etmesi de mümkün olmayacaktır.
Merhaba ben anne babam ve kardeşlerimle 10 yıl küs kaldım konuşmadım görüşmedim sonra barıştık ama yinede anne babamla pek ilgilenmedim anne babam vefat etti şimdi kardeşlerimle miras konusunda anlaşamıyoruz kardeşlerim benim mirastan men edilmen için dava açabilirmi.vesiyet name ne yok.
Mirasçılıktan çıkarma, miras bırakanın yapabileceği bir işlemdir. Mirasçılar, birbirlerini ortak murisin mirasından men edemez.