Kadına Yönelik Şiddete Karşı Hukuki Yollar Ve 6284 Sayılı Kanun

Kadına yönelik şiddete karşı başvurulabilecek hukuki yollar nelerdir?

Kadına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla yapılan bazı hukuki düzenlemeler mevcuttur. Bu düzenlemelerin başında 6284 Sayılı Ailenin Korunması Ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun gelir. Bu kanunla, şiddet mağduru kadın ve çocukların korunması için hızlı ve etkili bazı tedbirlerin alınması amaçlanmıştır.

6284 sayılı Kanun dışında; şiddet eylemi, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen suçlardan birisini oluşturuyorsa, şikayet veya ihbar halinde, şiddet uygulayan kişi hakkında ceza soruşturması başlatılır. Özellikle bedensel bütünlüğe karşı işlenen suçların birçoğunda, eylemin aile üyelerinden birisine karşı işlenmesi halinde cezada artırım öngörülmüştür. Bu tür suçların takibi, aile içi şiddet bürosu olarak kurulan savcılık birimi tarafından yapılır.

Ulusal düzenlemelerin yanında Türkiye’nin taraf olduğu, kadına yönelik şiddetin önlenmesi konusunda birçok uluslararası sözleşme de mevcuttur. Bu sözleşmeler, taraf devletler için bağlayıcı olup, maddeleri kanun hükmü niteliğindedir. Hatta ulusal bir düzenleme ile uluslararası sözleşme hükümlerinin çelişmesi halinde, sözleşme hükmünün öncelikle uygulanma gücü vardır. Bu gücün dayanağı yine iç hukuk düzenlemeleridir.

6284 sy Kanun

Kanunun amacı; şiddete uğrayan veya şiddet tehlikesi altında bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirleri düzenlemek şeklinde açıklanmıştır.

6284 sy Kanunun Eylem Bakımından Kapsamı Nedir?

Kanununun uygulanma alanı, gerçekleşen şiddet eylemleri ile sınırlı olmayıp, şiddet tehdidi altında olmak, kanun kapsamındaki tedbirlerin uygulanabilmesi için yeterlidir. Özellikle kadınların aile içi veya aile dışında sözlü şiddet veya tacize uğramaları, tehdit edilmeleri veya ısrarlı takibe maruz kalmaları halinde yapılacak başvuru ile sayılan tedbirlerden gerekli görülenler alınır.

Uzaklaştırma kararı için kimler başvuru yapabilir?

• Şiddet gören veya tehdit altında olan kadın,
• Aile içi şiddet durumunda mağdur olan aile üyesi, 
• Mağdur çocuk ise veli veya vasi ve
• Şiddet veya tehdit altında bulunma durumundan haberdar olan herkes gerekli tedbirlerin alınması için ilgili birimlere başvuru yapabilir.

Böyle bir durumdan haberdar olan kamu görevlilerinin ise yetkili makamlara bilgi verme yükümlüğü vardır. Aksi halde görevi ihmal suçunu işlemiş olurlar.

Kadına Yönelik Şiddet Durumunda Nereye Başvurmak Gerekir?

Kanunda yer alan tedbirlerin uygulanması için;

• Emniyet birimlerine,
• C. Savcılığına veya
• Aile mahkemesi hakimliğine başvuru yapmak gerekir.
• Bazı tedbirlerin uygulanmasında ise mülki amirlik (valilik veya kaymakamlık) görevlidir.

6284 sy Kanun kapsamında başvuru ücreti ne kadardır?

Kanunda düzenlenen tedbirlerin alınması için yetkili birimlere yapılacak başvurular herhangi bir ücrete tabi değildir. Başvuru sırasında herhangi bir harç veya masraf alınmaz.

Uzaklaştırma Kararı Nasıl Alınır? 6284 sy Kanunun Uygulanma Usulü

Şiddet veya tehlike ihbarı alan kamu görevlileri bu Kanun kapsamındaki görevlerini gecikmeksizin yerine getirmek ve gerekli tedbirlerin alınması için yetkilileri haberdar etmekle yükümlüdür. Buna göre; emniyet birimlerine ihbar veya şikayet yapıldığında ilgili savcılığa derhal bilgi verilir. Başvurunun aile mahkemesi hakimliği veya savcılığa doğrudan yapılması halinde, aynı gün içerisinde gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilir.

Emniyet birimine yapılacak başvurularda, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk amiri de bazı tedbirleri derhal almaya yetkilidir. Kolluk amiri tarafından alınan tedbirler 24 saat içerisinde hakim onayına sunulur.

Kadına yönelik şiddete karşı alınabilecek tedbirler nelerdir?

6284 sy Kanun kapsamında şiddet gören veya şiddet tehlikesi altında olan kadınların ve çocukların korunması için alınabilecek tedbirler şöyledir:

Mülki amir (kaymakamlık veya valilik) tarafından alınacak tedbirler:

• Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
• Geçici maddi yardım yapılması.
• Psikolojik, mesleki, hukuki ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi.
• Hayati tehlikesinin bulunması halinde geçici koruma altına alınması.
• Gerekli görülmesi halinde ve belli koşullarla, çalışma yaşamına katılımını desteklemek amacıyla çocuk varsa kreş desteği sağlanması.

Hakim tarafından verilecek önleyici tedbir kararları:

• Şiddet mağduruna yönelik şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
• Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
• Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
• Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması.
• Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi.
• Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi.
• Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi.
• Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması veya bağımlılığı varsa tedavisinin sağlanması

Aile içi şiddet mağduru kadına nafaka bağlanması

6284 sy Kanun düzenlemesine göre; şiddet uygulayan, aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan kişi ise ve başka bir nafaka kararı yoksa, hakim talep olmasa da, korunan kişinin geçimini sağlamaya yetecek bir nafakaya hükmedebilir.

Ayrıca Medeni Kanun uyarınca, evlilik içerisinde velayet ve mali tedbirler konusunda aile hakiminin karar alma yetkisi hakkında ayrıntılı bilgi için Evlilik Sürerken Aile Hakiminin Alabileceği Tedbirler başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Uzaklaştırma ve tedbir kararının uygulanması ve ihlali

Yetkili makamlarca verilen tedbir kararı ilgilisine bizzat tebliğ edilir. İlgili kişinin bu karara itiraz hakkı mevcuttur. Kararın geçerliliğini koruduğu süre boyunca, hakkında uzaklaştırma veya başkaca tedbir kararı bulunan kişi kararı ihlal ederse, kolluk kuvvetlerine ihbar halinde derhal gözaltına alınır. Sulh ceza hakimliğince zorlama hapsi uygulanır. Karara aykırı her tekrar davranışta hapis süresi artırılır.

Ceza Kanuna göre suç oluşturan şiddet eylemleri

Ceza Kanunda özel olarak “kadına yönelik suç” kategorisi yer almamaktadır. Ancak aile içi veya dışında kadına yönelik bazı eylemler genel bir suç tipi oluşturur. Bazı suçların ise aile üyelerine ve eşe karşı işlenmesi cezanın ağırlaştırılmasına yol açar.

Bu suçlardan bazıları şunlardır:

• TCK m.86 kasten yaralama,
• TCK m.81 kasten öldürme,
• TCK m. 109 Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma (kaçırma veya hapsetme),
• TCK m. 96 eziyet suçlarının eşe karşı işlenmesi, cezayı ağırlaştıran bir hal olarak düzenlenmiştir.
• TCK 102. maddesinde düzenlenen cinsel saldırı suçunun eşe karşı işlenmesi halinde takibin şikayete bağlı olduğu belirtilerek, evlilik içi tecavüz suç olarak kabul edilmiştir.

Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşmeler

Kadınlara yönelik ayrımcılığın ve kadına yönelik şiddetin önlenmesine dair Türkiye’nin taraf olduğu birçok uluslararası sözleşme mevcuttur. Bu sözleşmeler, taraf devletlere kadına yönelik şiddeti önleyici tedbirler alma görevi yüklemektedir.

Türkiye’nin taraf olduğu kadına yönelik şiddet ve ayrımcılık konulu uluslararası başlıca sözleşmeler:  

• İstanbul Sözleşmesi
• Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ve bildirgesi (CEDAW)

Türkiye bu sözleşmelere taraf olup, kadına yönelik ayrımcılık ve şiddetin önlenmesi görevini yerine getirmekle yükümlüdür.

Fiziksel şiddet nedeniyle boşanma davası hakkında ayrıntılı bilgi için Psikolojik Ve Fiziksel Şiddet Nedeniyle Boşanma başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Uzaklaştırma Kararı Örnek Dilekçe

6284 sy Kanun’da düzenlenmiş tedbirlerden birisi de uzaklaştırma tedbiridir. Yukarıda açıklandığı şekilde, bu tedbirlerin alınması için kolluğa, savcılığa veya aile mahkemesine başvuru yapılabilir. Aile mahkemesine dilekçe ile yapılacak başvurudan herhangi bir ücret alınmaz. Talep halinde tedbir kararı 24 saat içerisinde alınmaktadır. Aşağıdaki linkten indirebileceğiniz uzaklaştırma ve tedbir talebi dilekçesini, kendi durumunuza ilişkin bilgileri “açıklamalar” kısmına yazarak, adliyelerde bulunan hukuk mahkemeleri ön bürosuna vermeniz gerekir. Başvuruyu yapmanız akabinde size mahkeme ve dosya bilgileri verilir, başvurunuzun akıbetini bu bilgilerle takip edebilirsiniz.

Uzaklaştırma talebi örnek dilekçe

……………….(İLVEYA İLÇE) NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ’NE

TALEPTE BULUNAN            : İsim Soyisim – TC Kimlik Numarası

Adres

KARŞI TARAF                       : İsim Soyisim

                                               Adres

KONU                                     : 6248 sy Kanun Uyarınca Uzaklaştırma ve Gerekli Tedbirlerin Alınması Talebi

AÇIKLAMALAR                     :

Bu kısma;

Talepte bulunan ile karşı taraf arasındaki ilişki, yakınlık vs bilgileri,

Tedbir talep edilmesine yol açan olaylar, şiddet, tehdit, sürekli takip, şiddet tehlikesi vs..

Tedbir nafakası talebi varsa talep edenin ve karşı tarafın gelir ve ekonomik durumları hakkında bilgi,

Hangi tedbirlerin uygulanmasının istendiği ve gerekçeleri (uzaklaştırma, müşterek konutun talepte bulunana özgülenmesi, bir kadın merkezine yerleştirilme, çocuğun barınma ve ihtiyaçları için gerekli tedbirlerin alınması, tedbir nafakası, karşı tarafın silahına el konması vs…)

Şeklindeki bilgiler yazılmalıdır.

HUKUKİ NEDENLER            : 6284 sy Kanun, TMK, HMK, ilgili kanun ve mevzuat…

DELİLLER                             : (Darp raporu, boşanma dilekçesi veya başkaca deliller varsa eklenebilir. Başvuru için delil bildirme zorunluluğu yoktur. Elde hiçbir delil yoksa boş bırakılabilir)

SONUÇ VE TALEP                 : Yukarıda açıklanan ve resen dikkate alınacak nedenlerle; 6284 sy Kanun hükümleri uyarınca karşı tarafın uzaklaştırılmasına (müşterek konutun tarafıma özgülenmesine, çocuklarımla birlikte bir kadın merkezine yerleştirilmeme, benim ve müşterek çocuğun geçimi için tedbir nafakası bağlanmasına –hangi tedbirler isteniyorsa)ve mahkemece uygun görülecek tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep ederim. …/…/…

                                                                                              Talepte Bulunan

                                                                                                     İsim Soyisim

                                                                                                          İmza

Mersin Kadın Avukatlar

Aile içi şiddete maruz kalan kadınlar, çoğunlukla bir kadın avukattan destek almayı tercih etmektedir. Gerek aile içi sorunların mahremiyeti düşüncesi, gerekse de kadına yönelik şiddete karşı kadınların daha duyarlı yaklaşacağı düşüncesi, bu tercihte etkili olmaktadır. Mersin Barosu Kadın Hakları Merkezinde görev alan avukatların büyük bir çoğunluğu da kadın avukatlardan oluşmaktadır.

Aile içi veya aile dışında şiddete maruz kalan kadınlar, Mersin Barosu Kadın Hakları Merkezi’ne başvurarak gerekli hukuki destek ve yönlendirmeyi ücretsiz şekilde alabilirler.

Boşanma davası avukatı ve aile içi şiddete karşı Mersin kadın avukat desteği için avukatlık büromuza ulaşabilirsiniz.