İddet Müddetinin Kaldırılması Ve İddet Müddeti İçerisinde Doğan Çocuklar

İddet müddeti, kadının boşandıktan sonra tekrar evlenebilmek için kanunen beklemesi gereken süreyi ifade eder. Medeni Kanun 132. Maddesinde düzenlenen bu süre baba ile çocuk arasındaki soybağının belirlenebilmesi için öngörülmüş bir süredir.

Çocukla baba arasında soybağı kurulmasının yollarından birisi, anne ile evli olmaktır. Buna göre, evlilik içerisinde doğan çocuklar, anne ile evli olan erkeğin çocuğu olarak kabul edilir ve nüfusuna kaydedilir. Bununla birlikte kadının boşanmadan sonra iddet müddeti içerisinde doğuracağı çocuk da eski eşin nüfusuna kaydedilir.

Medeni Kanun düzenlemesi uyarınca boşanmadan sonra kadın için bekleme süresi (iddet müddeti) 300 gündür.

Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün geçmedikçe evlenemez. Doğurmakla süre biter.

(TMK m. 132)

Kadının bu süre içerisinde doğum yapması halinde, bekleme süresi kendiliğinden sona erer. Bu durumda yeniden evlenmek için üç yüz günün dolmasını beklemek gerekmez.

İddet Müddeti Ne Zaman Başlar?

Kanunda öngörülen 300 günlük bekleme süresi boşanma kararının kesinleştiği tarihte başlar.

Yurtdışı Boşanma Kararlarında İddet Müddetinin Başlama Tarihi

Yurtdışında verilen boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma işlemlerinin yapılması gerekir. Aksi halde Türkiye nüfus kayıtlarında evlilik halen geçerli görünür. Bu durumda, Türk vatandaşı olan kadın, yurtdışında bir başka erkekten çocuk sahibi olsa da, çocuk Türkiye nüfus kayıtlarında evlilik içinde doğmuş sayılacağından, eski eşin nüfusuna kaydedilir. Böyle bir durumda nüfus kaydının düzeltilmesi için hukuki yollara başvurulması gerekir. Bu sonuçların yaşanmaması için yurtdışı boşanma kararlarının Türkiye’de tanıma işlemlerinin yapılması şarttır.

Yabancı mahkeme boşanma kararının Türkiye’de tanınması halinde, kadın için bekleme süresi ne zaman başlar? Bu süre yabancı mahkeme boşanma kararı tarihinde mi, yoksa Türkiye’de tanıma tarihinde mi başlar?

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun 59. maddesi şu şekildedir:

Yabancı ilâmın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder.

(MÖHUK m.59)

Bu düzenlemeye göre, yurtdışında boşanan kadın için bekleme süresi, yabancı mahkemece verilen boşanma kararının kesinleştiği tarihte başlar.

İddet Müddetinin Kaldırılması

Boşanan kadının yeniden evlenmek istemesi halinde bekleme süresi dolmadan yaptığı evlilik başvurusu reddedilir. Tekrar evlenebilmek için öncelikle mahkemeden iddet müddetinin kaldırılması kararı alınması gerekir.

Doğurmakla süre biter. Kadının önceki evliliğinden gebe olmadığının anlaşılması veya evliliği sona eren eşlerin yeniden birbiriyle evlenmek istemeleri hâllerinde mahkeme bu süreyi kaldırır.

(TMK m.132)

Kadının başka bir erkekle evlenmek üzere bekleme süresinin kaldırılması için mahkemeye yaptığı başvuru üzerine, mahkemece kadının gebe olup olmadığı araştırılır. Kadının gebe olmadığının hastane raporu ile tespit edilmesi üzerine iddet müddeti kaldırılır. Kadının yeni bir evlilik yapması önünde bir engel kalmaz.

Kadının, bekleme süresi içerisinde boşandığı erkekle tekrar evlenmek istemesi halinde yine mahkemeden iddet müddetinin kaldırılmasını talep etmesi gerekir. Bu durumda bekleme süresi içerisinde doğacak çocuğun soybağı konusunda hukuki bir sorun olmayacağından gebelik araştırması yapılmasına gerek yoktur. Mahkemece, eski eşle evlenme talebiyle sınırlı olarak iddet müddetini kaldırılır.

İddet Müddeti İçerisinde Doğan Çocuğun Soybağının Düzeltilmesi

Medeni Kanun uyarınca iddet müddeti içerisinde doğan çocuk kadının eski eşinden sayılır ve doğrudan onun nüfusuna kaydedilir. Bu durumun gerçeği yansıtmaması, yani çocuğun biyolojik babasının başka bir erkek olması halinde ise nüfus kaydı ancak dava yolu ile düzeltilebilir.

İddet müddeti içerisinde başka bir erkekten doğan çocuğun soybağının düzeltilmesi için öncelikle nüfusta baba olarak görülen eski eşin soybağının reddi davası açması gerekir. Çocukla bir başka erkek arasında soybağı ilişkisi varken gerçek babanın babalık davası açma hakkı yoktur. Bunun için öncelikle çocukla diğer erkek arasındaki soybağının kaldırılması gerekir.

Nüfusta görünen babanın nesebin reddi davası açmaması halinde ise bu dava çocuk adına açılabilir. Çocuk adına açılacak davada, annenin çocuğu temsil etmesi mümkün değildir. Çünkü soybağı davalarında anne ile çocuk arasında menfaat çatışması olabileceği kabul edilir. Bu nedenle soybağının reddi davasını açmak ve takip etmek üzere çocuğa kayyım atanmalıdır. Mahkemece atanacak kayyım çocuk adına bu davayı açıp sonuçlandırabilir.

Nüfusta görünen baba tarafından veya çocuk adına açılan nesebin reddi davası sonucunda çocuğun soybağı ortadan kalkar. Bu durumda gerçek baba tanıma yoluyla çocuğun nüfusuna kaydını sağlayabilir. Gerçek babanın çocuğu tanımaktan kaçınması halinde ise kendisine karşı açılacak babalık davası yoluyla soybağı kurulabilir.

Nüfusta görünen babaya karşı soybağının reddi ile gerçek babaya karşı babalık davası aynı anda açılsa da dosyalar ayrılır. Çocuğun diğer erkekle soybağı ilişkisi ortadan kalkmadan babalık davası görülemez. Bu nedenle nesebin reddi davası, babalık davasında bekletici mesele olur. Soybağının reddi davasının sonucuna göre babalık davasına devam edilir.

İddet Müddetinin Kaldırılması Talebinde Görevli ve Yetkili Mahkeme

İddet müddetinin kaldırılması davasında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin olmadığı yerlerde davaya aile mahkemesi sıfatı ile asliye hukuk mahkemesi bakar. Yetkili mahkeme ise kadının yerleşim yeri mahkemesidir.

Mersin aile hukuku avukatı olarak hizmet veren avukatlık büromuza, iddet müddetinin kaldırılması işlemleri, nesebin düzeltilmesi ve soybağı davalarında avukat desteği için ulaşabilirsiniz.