Hasta Hakları, Yanlış Tedavi ve Malpraktis Davaları
İçerik
Hasta Hakları
Malpraktis davaları, yanlış tedavi sonucunda ortaya çıkan zararların tazmini için açılan davalardır. Bu davalar hasta haklarını yakından ilgilendirir.
Hasta hakları, sağlık hukukunun en temel konusudur. Sağlık hizmeti sunan resmi veya özel bir kurum veya kişiden hizmet alan hastanın hakları, devlet güvencesi altında olmak zorundadır. Çünkü sağlıklı yaşam hakkı gibi temel insan haklarının korunması ve geliştirilmesi devletler açısından evrensel bir görev olup, aksi halde devletin varlığının vatandaşlar için hiçbir anlamı kalmayacaktır.
Bu nedenle, sağlık hizmeti ister devlet tarafından ister özel kurum ve kişilerce sunuluyor olsun, devletin denetiminde, sıkı etik ve hukuk kurallarına bağlı olmak zorundadır.
Hasta hakları, Türkiye mevzuatında esasen Hasta Hakları Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Yine ceza kanunları ile Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu’nda yer alan düzenlemeler de hatalı tıbbi müdahale durumunda hasta haklarının tesisi için devreye girer.
Hastanın haklarını üç aşamaya ayırmak mümkündür;
- Hastanın Tıbbi Müdahaleden Önceki Hakları
- Hastanın Tıbbi Müdahale Sırasındaki Hakları
- Hastanın Tıbbi Müdahale Sonrasındaki Hakları
| Avukat | Reyhan KAYIŞLI ARSLANBUĞA |
| Telefon | 0324 503 44 52 – 0532 601 48 61 |
| Türkiye Barolar Birliği Sicil | TBB : 64285 Sicil – Mersin Barosu: 4264 Sicil |
| Adres | İhsaniye Mh. 4903 Sk. No: 20 Güneş Plaza Kat: 1 D: 4 Akdeniz / MERSİN |
Hastanın Tıbbi Müdahale Öncesindeki Hakları:
Sağlık Hizmetinden Faydalanma Hakkı;
Hastanın tıbbi müdahale öncesindeki en temel hakkı, sağlık hizmetinden yararlanma hakkıdır. Bu hak, Yönetmelik’ te;
Hasta, adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlıklı yaşamanın teşvik edilmesine yönelik faaliyetler ve koruyucu sağlık hizmetleri de dahil olmak üzere, sağlık hizmetlerinden ihtiyaçlarına uygun olarak faydalanma hakkına sahiptir
şeklinde yer almıştır. (m.6)
Hastanın Bilgilenme/ Aydınlanma Hakkı;
Tıbbi müdahale öncesi önemli haklardan birisi de aydınlatılma – bilgilenme hakkıdır. Bu hak, sağlık hizmetinden ne şekilde yararlanılabileceği bilgisi ile birlikte, teşhis durumunda kişinin hastalığı ve tedavi sürecinin ne şekilde olacağı hakkında açıklama isteme hakkını ifade etmektedir.
Yönetmelik 15. Maddede bilgilenme hakkının kapsamı;
Hastaya;
a) Hastalığın muhtemel sebepleri ve nasıl seyredeceği,
b) Tıbbi müdahalenin kim tarafından nerede, ne şekilde ve nasıl yapılacağı ile tahmini süresi,
c) Diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile hastanın sağlığı üzerindeki muhtemel etkileri,
ç) Muhtemel komplikasyonları,
d) Reddetme durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskleri,
e) Kullanılacak ilaçların önemli özellikleri,
f) Sağlığı için kritik olan yaşam tarzı önerileri,
g) Gerektiğinde aynı konuda tıbbî yardıma nasıl ulaşabileceği,
hususlarında bilgi verilir
(Hasta Hakları Yönetmeliği m.15)
şeklinde düzenlenmiştir.
Yönetmelik 19. Maddesinde ise hastanın bilgilenme hakkının bir istisnası düzenlenmiş; hastalığı öğrenmesi durumunda hastanın psikolojisinin kötü etkilenmesi nedeniyle hastalığın artması ihtimali söz konusu ise teşhisin saklanabilmesine olanak tanınmıştır. Bu durumun tespiti hekimin takdirinde olacaktır.
İlginizi Çekebilir : Gebelik Takibinde Malpraktis – Anomalili Doğum
Hastanın (Aydınlatılmış) Rızasının Alınması;
Hastanın rızasının alınması, tıbbi müdahaleden önceki en temel konulardan birisidir. Bu konu, hasta bakımından hak teşkil ederken, tıbbi müdahaleyi yapacak olan hekim ve kurum için bir zorunluluktur. Hastanın rızası ancak, yukarıda belirttiğimiz bilgilenme-aydınlanma hakkıyla birlikte bir anlam ifade edeceğinden, Tıp Hukuku’nda “aydınlatılmış rıza” terimi kabul görmektedir.
Hiç kimse rızası olmadan tıbbi müdahaleye tabi tutulamaz. (m.22) Bunun kanuni istisnası ise, ceza soruşturmasında suç delilinin şüpheli veya mağdurun vücudunda bulunduğu düşünülürse, delilin ortaya çıkarılabilmesi için hakim veya savcılık kararı ile tıbbi müdahaledir. Tıbbi müdahale sırasında, hastanın bir organ veya fonksiyon kaybına neden olabilecek acil bir durumun ortaya çıkması halinde, rıza aranmadan tıbbi müdahale genişletilebilir. (m. 31) Bu durum da rıza şartının sınırlı bir istisnasıdır.
Hastanın Tıbbi Müdahale Sırasındaki Hasta Hakları:
Tıbbi müdahale sırasında hastanın öncelikle güvenliğinin sağlanmasını bekleme ve isteme hakkı vardır.
Yine bilgilenme hakkı, hastanın bilincinin açık olduğu durumlarda tıbbi müdahale süresince devam eder.
Sağlık hizmetlerinin her safhasında, hastalara, onların bedeni ve ruhi durumları dikkate alınarak, hangi işlemin neden ve nasıl yapıldığı, yapılacağı ve bekletilmeleri söz konusu ise, bekletilmenin sebepleri hususunda gerekli ve yeterli bilgi verilir.”
(Hasta Hakları Yönetmeliği m.39)
İnsani değerlere uygun ortamda sağlık hizmeti alma, ziyaretçi kabul etme ve refakatçi bulundurma gibi haklar da yine tıbbi müdahale sırasındaki hasta haklarındandır.
Hastanın Tıbbi Müdahale Sonrasındaki Hakları:
Tıbbi müdahaleden sonra, hastanın en temel hakkı hastalığın veya tıbbi müdahalenin neden olduğu acıdan kurtulma hakkıdır. Yönetmelik 14. Maddesinde hastanın hayatının kurtarılması veya sağlının korunmasının mümkün olmadığı durumlarda dahi çektiği acıyı dindirmeye çalışmak, sağlık hizmeti sunanlar için bir zorunluluk olarak düzenlenmiştir.
Bazı ülkelerde yasal olarak kabul edilmiş olan ötenazi (sağaltımı mümkün olmayan hastalıklarda hastanın acısız ölüm talep etme hakkı) Türkiye hukuk sisteminde kabul edilmemiştir. Bu nedenle hastanın acıdan kurtulma hakkı, bu amaçla kendisine gerekli müdahalenin yapılması ve ilaçların verilmesini kapsamaktadır. Bunun dışında, hastanın kendi talebi ve rızası bulunsa dahi acısını dindirmek için hastayı öldürme eylemi, Ceza Kanunu’nda tanımlı kasten insan öldürme suçunu oluşturacaktır.
Yanlış Tedavi ve Doktor Hatası Nedeniyle Açılabilecek Davalar
Yukarıda açıkladığımız tıbbi müdahale öncesi, sırasında ve sonrasındaki hasta haklarının ihlali halinde tıbbi müdahale hukuka aykırı hale gelir. Bu durumda hastanın veya ölüm halinde yakınlarının, sağlık hizmeti sunan kişi ve kurumlara karşı malpraktis nedeniyle tazminat davası açma hakkı doğacaktır. Hukuka aykırı tıbbi müdahale, aynı zamanda suç teşkil edeceğinden sorumlular hakkında ceza davası açılması da söz konusu olabilecektir.
Hastanın haklarının kullanmasının engellenmesi durumunda şikâyet ve tazminat isteme hakkı, yine tıbbi müdahale sonrasındaki hasta haklarındandır.
Hasta hakları; tıbbi müdahale öncesinde aydınlanma ve rıza alınması ile başlar. Müdahale sırasında hastaya doğru tedavinin uygulanması ve acısının azaltılması hastanın tıbbi işlem sırasındaki haklarıdır. Tedavi sonrasında yine hastanın bilgilenme ve sağlığını koruyacak tedbirler konusunda aydınlanma hakkı vardır.
Hastaya yanlış tedavi uygulanması durumunda hukuki yollara başvuru hakkı vardır. Bu yollar, ceza takibi için şikayet ve zararın giderilmesi için de tazminat davasıdır.
Malpraktis durumunda açılacak davada maddi ve manevi tazminat talep edilebilir. Yanlış tedavi için ödenmiş olan ücret, hastanın sağlığına tekrar kavuşması için gereken tedavi giderleri ve iş göremezlik durumunda mahrum kalınan kazanç maddi tazminatı oluşturur. Hastada kalıcı hasara yol açılmışsa işgücü kaybı tazminatı ve ölüme sebebiyet verilmişse destekten yoksun kalma tazminatı da maddi tazminat olarak istenir. Bunlarla birlikte hastada veya yakınlarında neden olunan acı, keder ve ızdırap için de manevi tazminat talep edilebilir.
Mersin hasta hakları avukatı, bu ilde sağlık hukuku alanında hizmet veren avukatlardır. Yanlış tedavi ve malpraktis durumunda açılacak davalar, hem görevli mahkemenin ve dava usulünün belirlenmesi hem de delillerin değerlendirilmesi açısında iyi bir sağlık avukatı desteğini gerektirir.
Mersin sağlık hukuku ve tazminat avukatı alanında hizmet veren hukuk büromuza hasta hakları ve malpraktis davalarında hukuki yardım ve danışma için ulaşabilirsiniz. Mersin Avukatlık ve Arabuluculuk Ofisi olarak çalışan büromuz özel hukukun her alanında arabuluculuk hizmeti de vermektedir. Sağlık hukuku ve tazminat hukuku alanlarında arabulucu desteği için bize ulaşabilirsiniz.
Merhaba,
8 yıl önce bir özel hastanede kolumdan ameliyat oldum. ilk başta bir şeyim yoktu. Ancak geçen aylarda elimi kullanamaz hale geldim. Yeni doktorum sorunun 8 yıl önceki ameliyattan kaynaklandığını söylüyor. Kolumdaki sinirler zarar görmüş. Bu durumda hastaneye dava açabilir miyim? Yoksa 8 yıl geçtiği için dava hakkım zamanaşımına mı uğramıştır?
Merhaba, Yargıtay kararları uyarınca yanlış tedavi nedeni ile tazminat davası için zaman aşımı süresinin başlangıç tarihi, tıbbi müdahalenin yapıldığı tarih değil, hekim hatasının neden olduğu zararın ortaya çıktığı tarihtir. Bu nedenle dava açma süreniz zararı öğrendiğiniz tarihten itibaren başlayacaktır. Yaşadığınız sağlık sorunu ile geçmiş yıllarda yapılan ameliyat arasında nedensellik bağı kurulabiliyorsa, hastaneye ve tıbbi müdahalede bulunmuş olan hekime karşı asliye hukuk mahkemesinde tazminat davası açabilirsiniz.
Merhaba, 2014 yılında babam da böbrek yetmezliği olduğundan annem bir böbreğini özel hastanede babama verdi. Annemin bir böbreği kistli bir böbreği ise sağlamdı. Annem kistli böbreğin alınmasını sağlamın kalmasını söyledi ameliyatı yapacak doktorlara. Doktorlarda zaten kistli böbreğin temizlenip
nakledilecegini söylediler. Sonra herhangi bir bilgilendirme yapmadan sağlam böbreği babama nakil yapmışlar. Annem kistli böbrek nedeniyle sağlık durumu günden güne kötüye gidiyor. Tansiyonu yükselıyor nefes nefese kalıyor. SORULARIM: 1) zamanaşımı oldu mu 2) taksir le yaralama suçu oluşurmu 3) Anneme yeterli bir aydınlatma yapmadan şablon sözleşme imzalatilarak rızası alınmışsa hukuku durum ne olur. (not:ne imzalatildigini bilmiyoruz) 4) Nasıl bir izlemeliyiz TEŞEKKÜRLER
Tıbbi müdahalenin etkileri sürüyorsa zamanaşımı söz konusu olmaz. İzlenecek hukuki yol için hukuki yardım almanızı tavsiye ederiz.
İzmir ekol KBB Hastanesi’nde 12 yaşındaki kızıma verilen bir antibiyotik ten dolayı şuan alerji çıkardı bir haftadır dermatolog dolaşıyoruz hala çözüm yok şuan bile hastanedeyiz (Ege üniversitesi ) kan idrar tahlili yapıldı sonuç bekliyoruz gittiğimiz tüm doktorlar bu çocuğa bu antibiyotik neden verilmiş diye bana soruyor bu durumda ne yapabilirim…
Merhaba benim iki kolum birden kırıldı doktora gittiğimde atele aldılar bir sorun olmadan düzelir dendi daha sonra güvenemeyip özelde gösterdim iki kolumdanda ameliyat olmam gerektiğini söylediler parçalı kırıklar varmış ameliyatsız sorun olacağını söylediler özele maddi durumum yok diye devlet hastanesine gittim durumu anlattım acilden giriş yaparak film filan çekildi doktorla görüştürdüler yatışım yapıldı ameliyat dendi daha sonra sabahı hiç doktoru görmedim taburcusun dendi ameliyata gerek yok dendi daha sonra başka bir hastaneye gittim onlarda ameliyata gerek yok dendi atel alındıktan bir süre sonra kollarımı eskisi gibi kullanamadım açılmadı tam ve kullanırken açı çekiyorum tekrar doktora gittim ameliyat dediler en son gittiğim doktora gittim ameliyat dendi birini ameliyat ettiler ve ŞUAN ameliyatlı kolumdan eskisinden kötü oldu ŞUAN benim hasta hakları olarak ne yapmam gerekiyor
Müdahalenin özel veya kamu kurumu hastanelerinde yapılmış olmasına göre başvuru yolları yazıda belirtilmiştir. Bunun dışında özel ve ayrıntılı hukuki danışma hizmetini hukuk bürolarından bizzat alabilirsiniz. Dava açılması halinde, müdahalede hata veya ihmal olduğunun adli tıp raporu ile tespiti gerekecektir.
İyi aksamlar bir ay once cektidigim emarda beyindevpihti oldugu halde hic birseyin yok deyip hastaneden gonderildim emar raporum elinde tam bir ay sonra uyusma hafif sekilde felc gecirerek hastaneye geldim cekildigim emarda beyin de iki uc pihti olustugu goruldu doktor hakkinda dava acsam sonuc ne olur
Yapılan tıbbi işlemde hata veya ihmal bulunduğu adli tıp raporu ile ortaya konabilirse koşulları varsa maddi ve manevi tazminat davası olumlu sonuçlanabilir.