Mirasın Reddi

Mirasın Gerçek veya Hükmen Reddi

Mirasın reddi; kanunen ölen kişinin mirasçılarına tanınmış bir haktır. Bu hakkın ne şekilde kullanılacağı kanunda düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre; yasal ve atanmış mirasçılar, mirası reddedebilir.

Mirasın reddetme hakkı, ölenin sadece yasal mirasçıları için değil, vasiyetname ile belirlediği atanmış mirasçıları için de kabul edilmiştir.

Mirasın Gerçek Reddi

Mirasın gerçek reddi, belli bir süreye tabidir. Kanuna göre miras, üç ay içerisinde reddolunabilir. Mirasın reddi için üç aylık süre; murisin ölümü tarihinde başlar. Mirasçı, mirasçı olduğunu daha sonra öğrenmişse, süre mirasçılığın öğrenilmesinden itibaren başlar. Kanunda belirlenen bu süre hak düşürücü süredir. Üç aylık sürenin dolmasından sonra mirasın gerçek reddi mümkün olmaz. Koşulları varsa hükmi ret uygulanabilir. Mirasın reddi için yapılan başvurunun süresinde olup olmadığını hakim kendiliğinden inceler.

Mirasın Hükmen Reddi

Mirasın hükmi reddi, ancak terekenin borca batık olması halinde mümkündür. Ölümü tarihinde mirasbırakanın borç ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise miras reddedilmiş sayılır.

Kanun düzenlemesine göre, tereke borca batıksa, süresi içerisinde mirasın reddi yapılmasa da, mirasçıların mirası reddettiği kabul edilir. Bunun için muris hakkında ölmeden önce aciz belgesi düzenlenmiş olması şart değildir. Murisin borçları, bıraktığı mal varlığından fazla ise terekenin borca batık olduğu kabul edilir.

Mirasın hükmen reddi, mirasçılar tarafından açılacak bir davayla tespit edilebileceği gibi, murisin alacaklısının yaptığı icra takibi veya alacak davasında itiraz olarak da öne sürülebilir. Ancak mirasın hükmen reddini ileri süren mirasçı, tereke üzerinde mirası kabul ettiğini gösteren bir tasarrufta bulunmamış olmalıdır.

Red süresi bitmeden, mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan ve miras bırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine mal eden mirasçı mirası reddedemez. (TMK m.610/2) Red hakkının yitirilmesine ilişkin bu hüküm, sadece normal terekeler hakkında değil, hükmen red durumunda da uygulanır. Onun için bir mirasçı, kesin şekilde mirasa sahip çıkıp, yukarıdaki tasarruflarda bulunduktan sonra hükmi red ileri sürülemez.

(Yargıtay 2. H.D. 2009/6082 E, 2009/9439 K, 12.05.2009T)

Mirasın Reddinin Sonuçları

Mirasın gerçek ve hükmi reddinin bir takım hukuki sonuçları vardır.

Mirası reddeden mirasçının payı, kendisi sağ değilmiş gibi diğer mirasçılara geçer.

Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer. Mirası reddeden atanmış mirasçının payı, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufundan arzusunun başka türlü olduğu anlaşılmadıkça, miras bırakanın en yakın yasal mirasçılarına kalır.

TMK m.611

Örneğin, murisin, mirası reddeden B’nin miras payı, B’nin çocuğu C’ye geçer. Bu durumda C’nin de, B’nin mirası reddettiğini öğrendiği tarihten itibaren üç ay içerisinde mirası reddetme hakkı doğar.

Mirası reddeden kişi yasal değil, atanmış mirasçı ise, onun miras payı altsoyuna geçmez. Bu mirasçı atanmamış gibi, yasal ve diğer atanmış mirasçılar arasında bölüşüm yapılır.

Mirası reddeden mirasçılar, kendilerinden sonra gelen mirasçılardan, mirası kabul edip etmeyeceklerinin sorulmasını isteyebilir. Sonra gelen mirasçılar, kendilerine bu konuda bildirim gelmesinden itibaren bir ay içerisinde mirası kabul ettiklerini bildirmezse, mirası reddetmiş sayılırlar.

Mirası reddeden mirasçılar, tereke (murisin) borçlarından sorumlu olmaz.

Mirasın reddi, dul ve yetim aylığı alınmasına engel teşkil eder mi? Mirası reddeden mirasçılar destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilir mi? Bu soruların cevapları için Mirası Reddetmenin Sonuçları başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Mirası Reddetme Hakkının Sonraki Mirasçıya Geçmesi

Mirasçının, ret süresi içerisinde, mirası reddetmeden önce ölmesi halinde mirası reddetme hakkı, onun mirasçısına geçer. Kanun bu hakkın kullanımı için hak düşürücü sürenin, kendilerinin miras bırakana mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten itibaren başlayacağını öngörmüştür. Ancak bu süre, kendi murislerinin mirasını ret süresi dolmadıkça, sona ermez.

Son olarak, mirasın reddinin, mirasçılıktan çıkarma/ ıskat (mirastan men) konusuyla karıştırılmaması gerektiğini belirtelim. Mirasçılıktan çıkarma, bazı şartlarda miras bırakanın, mirasçılarını, miras hakkından mahrum bırakmasıdır. Mirasın reddi ise, yasal mirasçıların, miras bırakandan kalan mirasçılık haklarından vazgeçmesidir.

Ölenin Tüm Altsoyu Mirası Reddederse Ne Olur?

Ölenin tüm altsoyu (çocukları ve torunları) mirası reddederse, miras eşe kalır. Sağ kalan eşin bulunmaması veya onun da reddetmesi durumunda, miras anne baba veya kardeşlere geçmez. Bu nedenle, tüm altsoy ve eşin mirası reddi halinde, diğer mirasçıların, mirası reddetmesi de gerekmez.

En yakın mirasçıların (altsoy ve eş) mirası reddetmesi durumunda, tereke iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Tereken öncelikle ölenin borçları ödenir. Geriye malvarlığı kalırsa, mirası reddetmemişler gibi yasal mirasçılara payları oranında paylaştırılır.

Türk Medeni Kanunu’nun 613. maddesi uyarınca; “altsoyun tamamının mirası reddetmesi halinde bunların payı sağ kalan eşe geçer.” 612. maddesi uyarınca da; “en yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras Sulh Mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir.”

Mahmut P. 17.3.2004 tarihinde vefat etmiştir. En yakın mirasçı olan eş ve çocukları 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 5.5.2004 tarih 403/486 sayılı ilamı ile mirası red etmişlerdir.

Mahmut P.’ın mirası en yakın kanuni mirasçı sıfatı taşımayan anne, babasına intikal etmez. Tasfiye sonunda arta kalan değerler mirası ret etmemişler gibi Mahmut mirasçılarına verilir. (TMK.612/2.fıkrası) Bu yasal hükümlerin aksine verilmiş mirasçılık belgesi ve ret kararları sonuca etkili değildir.

(Yargıtay 2. H.D. 2006/20121 E, 2007/15469 K)

Yasal mirasçının, mirasbırakan hayattayken ve miras hakkı doğmadan önce mirastan vazgeçmesi konusunda Mirastan Feragat Sözleşmesi başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Yasal mirasçılar ve saklı pay sahibi mirasçılar kimlerdir? Kanunda yasal miras ve saklı pay oranları nasıldır? sorularının cevapları için Miras Paylaşımı başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Yargılama sürerken davacı veya davalı tarafın ölmesi halinde mirasçıların davaya devam etme usulü hakkında bilgi için Davada Taraf Ölümü başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Mersin miras avukatı alanında hizmet veren Arslanbuğa Mersin Avukatlık Ofisi‘ne; veraset ilamı, mirasçılık belgesi, vasiyetname düzenlenmesi, vasiyetnamenin açılması ve tenfizi, vasiyetnameye itiraz, iptal, ıskat, mirasçılıktan çıkarma, miras tenkis, denkleştirme ve iade davaları, muris muvazaası, miras bölüşümü ve izaleyi şuyu davaları gibi miras hukuku davaları konusunda hukuki destek için ulaşabilirsiniz.

Miras hukuku, aile hukuku, uluslar arası hukuk, iş hukuku, gayrı menkul hukuku, sağlık hukuku, internet ve bilişim hukuku ile tüm Mersin avukat çalışma alanlarımıza buradan ulaşabilirsiniz: